O sırada yazdığımız yazıda biz de Meşhedov'un nasıl öldüğü hakkında ancak bu kadar bilgi sunabilmiş, ölümünün ayrıntılarını ne yazık ki öğrenip de verememiştik. Tabii biz birçok başka konunun olduğu gibi bunun da takipçisi olduğumuz için konu hakkındaki okumalarımıza, araştırmalarımıza da devam etmiş, bir şekilde bir gün bu ölümü tatminkar şekilde açıklayan bilgilerin muhakkak ortaya çıkacağına olan kanaatimizi muhafaza etmiştik.

Bu kanaatimiz bugünlerde doğrulanmış görünüyor; zira Rus Novaya Gazeta adlı gazetede 19 Eylül günü çıkan oldukça ayrıntılı yazıda Meşhedov'un ölümü hakkındaki karanlık noktalar birçok bakımdan aydınlığa kavuşmuş görünüyor.

Gazetede Anna Politkovskaya imzasıyla çıkan bu yazı, ölüm ile ilgili olarak Rus makamları tarafından yapılan adli soruşturma sonucu ortaya çıkan belge ve olay sonrasında tutuklanan Meşhedov'un yardımcılarının ifadelerine dayanıyor.

Politkovskaya'nın elde ettiği belge, bilgi ve delillere göre, merhum Meşhedov hem İsviçre milletvekili ve hem de aynı zamanda Avrupa Konseyi'nin eski Çeçenistan raportörü Andreas Gross'un birtakım vaatlerine kapılıp her zaman uyguladığı tedbirlerinden vazgeçerek kendi sonunu hazırlamış bulunuyor. Bunu da şöyle açıklıyor yazar: 'Çeçenistan konusunda Moskova ile çalışan ve tarafları bir yuvarlak masa çevresinde bir araya getirmek için uğraşan Gross, Meşhedov'un Londra temsilcisi Ahmet Zakayev'i Kremlin ile müzakerelere dayanan gerçek bir çözüm ihtimalinin ortada olduğu konusunda ikna etmeyi başarır. Bunun sonucunda, Meşhedov, her zamanki ihtiyatlı tavrından bir şekilde vazgeçer ve mobil (cep) telefonunu kullanmaya başlar, telefonu karşılıklı konuşmalar yerine sadece SMS mesajları alıp göndermekte kullanır. Ne var ki, dinlemede, izlemede olan Rus istihbarat servisi, bu SMS mesajlarının Tolstoy-Yurt köyünden kaynaklandığını öğrenir ve böylece Meşhedov'un yerini tespit ederler. Bundan sonrası ise malum...

Esasen Anna Politkovskaya'nın Meşhedov'un nasıl öldüğü hakkındaki bu açıklaması Çeçen lider Şamil Basayev'in aylar önce İsveç TT haber Ajansı'na yaptığı açıklama ile birçok yönden benzerlik taşıyor.

Yine Anna Politskovskaya'ya göre, 'Meşhedov ölümünden önceki aylarda savaştan ve yeraltında yaşamaktan dolayı bıkkın bir haldeydi ve bütün gücünü, enerjisini bir barış anlaşması için harcıyordu. Bu amaçla da radikal adımlar atmaktan çekinmiyor, tek taraflı ateşkes bile ilan ediyordu. Meşhedov'un barış konusundaki bu cesur adımları, Kremlin'in barış manevralarını gölgede bırakmış, inisiyatif Meşhedov'a geçmişti. Ne var ki, bu, Kremlin'i rahatsız etmiş ve bu arada güçlü bir şahsiyet olmasına rağmen Andreas Gross da devre dışı kalmıştı... Bütün bunlar olurken Putin, Batılı liderlerden Meşhedov'un barış teşebbüsleri konusunda önemli baskılara muhatap olmaya başlamıştı. Burada söylemek istediğimiz ne? Şu tabii: Meşhedov'un tasfiyesi, geçen kış başlattığı barış teşebbüslerinin doğrudan sonucu. Meşhedov, kısa bir süreliğine de olsa barış inisiyatifini bizzat kendi eline aldığı için kendi infazını kendisi imzalamış oldu böylece.'

Aslan Meşhedov'un nasıl öldüğünün bana göre oldukça makul açıklaması işte böyle. Çeçen problemi ya da ihtilafı sanıldığının tersine sadece silahlı mücadeleden ibaret değil; bu ihtilafın çok karışık, anlaşılması hiç de kolay olmayan birçok yönü var, bu bakımdan bu konuda konuşmak, yazmak çok ama çok zor...


27.09.2005


e-posta adresi:f.ertan@zaman.com.tr

Etiketler:
aslan meşhedov nasıl öldü