TRT BELGESELİ İKİNCİ BOLUMUYLE PAZARTESİ GUNU EKRANDA
GAMALI HAÇ İLE KIZIL YILDIZ ARASINDA
2. BÖLÜM
"GAMALI HAÇ İLE KIZIL YILDIZ ARASINDA" BELGESELİ İKİNCİ BÖLÜMÜNDE DE, ŞİMDİYE KADAR HİÇ GÜNDEME GETİRİLMEMİŞ İBRET VERİCİ OLAYLARA YER VERİYOR...
1917 DEVRİMİ; RUSYA'DAKİ MİNARELERİ DEVİRİYOR, ORTA ASYALI ÖĞRETMENLERİ TUTUKLUYOR, AYDINLARI ÇALIŞMA KAMPLARINA GÖNDERİYOR...
27-01-2006 - 5 kez okundu
Belgeselin 2.bölümünün ilk dakikalarında, 1917'den sonra Rusların, Rus olmayanlar üzerindeki hakimiyetinin yeniden ve nasıl kurulduğu anlatılıyor. Bu dönemde yaşanan acı olaylar ekrana getiriliyor. Bir çok tanığın röportajı olaya ışık tutuyor.
Leo Hoffner-Kırım Almanı : Bu çok büyük bir sorundu. Bir yandan Almandık öte yandan Stalin ve Komünist rejim tarafından ezilmiş, göç etmeye zorlanmıştık. Amcam gibi pek çok akrabamız o dönem hapse bile girmişti. Amcam o dönem öleceğini düşünmüş, hapse atıldıktan sonra bir gecede saçları ağarmış, bembeyaz olmuş.
Musa Ramazan-Lak-Kuzey Kafkasyalı: Komünist parti ne diyorsa onu yapmaya mecburuz. Ona evet demeye mecburuz. O söylerse intihar edeceksin, intihar etmeye mecburduk.
Gamalı Haç ile Kızılyıldız belgeselinin 2.bölümünün ilerleyen dakikalarında Stalin'in, mutlak hakimiyetine karşı gelebilecek her çeşit muhalefeti despotizmle yok etmesi, 1924 yılından sonra Milli aydınların ve önde gelenlerin büyük bir kısmının öldürülmesi ve sürgün edilmesi gözler önüne seriliyor. Belgeselde yer alan bazı tanıkların röportajları gerçekten ibret verici...
Bu dönemleri yaşamış Kırım Tatarı Nazmiye Yılmaz şöyle anlatıyor; 3 kardeşim vardı. Ondan sonra 1924 senesi bize kulak dediler, babamı Nova Sibirya'ya sürdüler, bizleri Ural Dağı'na sürdüler. Tise'de 3 kardeşim 10 gün içinde öldü.
Talat Dağcı-Kırım Tatarı: Mesela ben affedersiniz sünnet oldum, 500 KM yerden geldiler, sünnet yapıp kaçması bir oldu adamın. O da Stalin zamanında gizli olarak. Çünkü yakaladılar mı çok büyük cezası var. O dahi yasaktı, sünnet dahi yasaktı.
Prof. Nadir Devlet-Aydınların bir kısmı 10 ila 20 yıl gibi ağır hapis cezalarına (çalışma kamplarına) mahkum edilmekle kalmayıp, bazıları idam da edildi. Türk ve Müslüman kökenlilerin zaten az olan aydın sayısı bu uygulamadan büyük darbe yedi.
Patrick V.Z.Mühlen-Alman Araştırmacı -Bu farklı etnik gruplara, kendi dillerini konuşma hakkı gibi birtakım haklar verildi, ancak onların kendilerine özgü kültürlerine asla saygı duyulmadı.
Belgeselde ayrıca Müslümanların nüfusu, toplam Sovyet nüfusunun % 11'i olduğuna, Ancak 1927 Aralığında toplanan 15. Komünist Parti Kongresi'nde Müslümanların oranının ancak %1,6 olduğuna dikkat çekiliyor....
SOVYET RUSYA'NIN TÜRK VE MÜSLÜMAN HALKLARI, II. DÜNYA SAVAŞI'NA NASIL İTİLDİ?.. "GAMALI HAÇ İLE KIZILYILDIZ ARASINDA" GEÇEN ACI DOLU YILLAR NASIL BAŞLADI?..
Belgeselin ikinci bölümünün sonlarında İkinci Dünya Savaşına tanık olunuyor... 22 Haziran 1941'de SSCB topraklarına giren Alman orduları karşısında hazırlıksız yakalanan Stalin'in, elindeki en büyük kaynak olan insan gücünü eğitimsiz, teçhizatsız ve ilkel silahlarla aceleyle savaş meydanlarına sürmesi, dönem tanıklarının ağzından anlatılıyor.
Mehmet Kengerli-Azeri : Sovyetler'in sistemini herhalde çok şükür yaşamadınız ama okuyup görmüşsünüzdür. Cephede asker iki ateş arasındaydı. Karşıda Alman ateşi, arkada da Rus siyasi teşkilatının silahları. Cephede Türkler'e mermi dağıtmazlardı. Taarruza geçmeden 1-2 saat evvel 10-15 tane mermi verirlerdi.
Almanların savaş makinelerinin üstünlüğü karşısında Kızıl Ordu'nun geri çekilmekten başka bir şey yapamadığı, bu arada milyonlarca Sovyet askerinin savaş meydanlarında çaresizce öldüğüne ya da esir düştüğüne dikkat çekiliyor.oldu.
"Gamalı Haç İle Kızıl yıldız Arasında" belgeselini, tüm bu olayları birebir yaşamış Cengiz Dağcı'nın yazdığı 'Korkunç Yıllar' romanından yapılan canlandırmalar, daha da ilgi çekici hale getiriyor.
Etiketler:
trt belgeseli ikinci bolumuyle pazartesi gunu ekranda