Her toplumun kendi kültürü içinde benimsediği , yüzyıllar içinde ürettiği ve tükettiği,geliştirdiği gıdaları vardır.Gıdaların kaynağı, üretimi , yeniş ve yapım şekilleri yiyecek sistemini oluştururlar. Her halkın ve toplumun yiyecek grupları o bölgenin etnik yapısı,iklim şartları,dini inanışları ve sosyo ekonomik durumlarına bağlıdır.
Sağlığımızda tükettiğimiz besin maddeleriyle bağlantılıdır.Sağlık için önemli olan alınan besin maddelerinin miktarları değil, o gıdanın oluşumunda yer alan sağlığa yararlı maddelerin varlığıdır.
Burada bahsetmek istediğim konu biz ÇERKESLERİN yemeklerimizde bulunan sağlığa yararlı maddelerdir.
Biz Çerkesler genellikle et ve süt ürünlerinden yapılan gıdalara öncelik vermekteyiz.Etli yiyeceklerin yanında darı ve mısır unundan yapılan pastalar yenmekte.Bu yiyecekler içinde bulunan albüminler birbirine uygun ve sağlığımız açısından son derece faydalıdır.Tavuk eti,hindi eti,sığır eti ve süt ürünlerinden yapılan yiyecekler albümin açısından oldukça zengin besin maddeleridir.
Biz Çerkesler daha çok sütün kaymağından yapılan tereyağına daha fazla önem vermekteyiz.Taze ve kuralına uygun şekilde yapılmış tereyağı sağlık için son derece faydalı bir besin maddesidir.Tereyağı; krema veya yoğurttan fiziksel yolla elde edilen ve içinde süt yağından başka bir yağın bulunmadığı bir süt ürünüdür.Tereyağı arzulanan lezzet ve aromaya sahip olmasının yanısıra kolay sindirilebilmesi,yapısında bazı temel yağ asitlerini (linoleik , linolenik , araşidonik ) yağda eriyen vitaminler ( A,D,E,K ) bulundurması ve önemli bir enerji kaynağı olması nedeniyle insan beslenmesinde önemli bir yer tutar.
Sütten yapılan yiyeceklere yoğurt,kuru ve yaş peynirleri ve gene bize has olan daha önce detaylı bilgi verdiğim kefiri de ilave
edebiliriz.Eskiden çerkesler şeker kullanmayıp bu eksikliği bal ile takviye ederlerdi.Bildiğimiz üzere balda sağlığımız için oldukça önemli bir doğal besin maddesidir.Bal her türlü hastalık tedavisinde kullanılan ve herhangi bir yan etkiye sahip olmayan bir besin maddesidir.Bağışıklık sistemini güçlendirir,artrit hastalığında iyileştirici rol oynar,diş ağrısı,hazımsızlık,grip,idrar kesesi enfeksiyonları,kanser,kalp rahatsızlıkları,kısırlık,kolesterol,mide ağrıları,gaz,saç dökülmesi,sivilceler ve deri,soğuk algınlığı,yaşlılık ve son olarakta zayıflama da etken bir besin maddesidir.
Karbonhidrat içeren besin maddeleri ise darı ve mısır unundan yapılan pastalardır.Pasta sağlığa çok yararlı bir yiyecektir çünkü mısırda bulunan lifler bağırsakların iyi çalışmasını ve et ile sütte bulunan albüminlerin hızla vücuda dağılmasını sağlıyor.
Yiyeceklerde vitamin ve minerallerin bulunmasının da sağlık bakımından önemi büyüktür. Burada demir, fosfor, kalsiyum ve A vitamininin Çerkes yiyeceklerinde yeterli miktarda mevcut olduğunu belirtmek gerekmektedir.
Bu yiyeceklerin zamanla kullanılması sonucu vücut üzerindeki olumlu yanları görülmüş ve tespit edilmiştir.
Bizler sürekli kültürel yiyeceklerimizden tüketiyoruz.Fakat sağlığımız açısından ne kadar önemli olduklarını acaba ne derece de biliyoruz.Yemeklerimizde kullanılacak malzemelerde heran heryerde kolaylıkla bulabileceğimiz ve maddi açıdan masraf gerektirmeyen malzemelerdir.Ucuzdur .
Evet bir toplumun varlığını sürdürmesi kültüre,inanışa,dilini koruyabilirliğine,kısacası gelenek ve ananelerine bağlıdır diyorum.Bizlerde lütfen gelecek nesillerimize bu güzel faydalı besin maddelerimizi unutturmamaya çalışalım.Özellikle hazır gıdaların içerisinde katkı maddelerinin had safhada yeraldığı günümüz yemeklerinin arasında bizim gıdalarımızın ne kadar önemli olduğunu bilmeliyiz. Ve çocuklarımıza küçük yaşlarda yemeklerimize alıştırmalıyız.
Aksi halde kültürümüzün devamını nasıl sağlayabiiriz ki? diyerek yazıma son noktayı koyuyorum.
Tekrar herkese sağlıklı günler diliyorum...


Fatmagül SÖNMEZ
GIDA TEKNİKERİ

Etiketler:
çerkes toplumu olarak tükettiğimiz geleneksel besin maddelerinin faydal