Öncelikle çorbamıza ismini veren Darıdan bahsetmek istiyorum.Buğdaygillerden biri olan darı içerisinde B GRUBU VİTAMİNLERİN pek çoğunu bünyesinde bulundurur.B GRUBU (B1 , B2 , B6 , B12 ) VİTAMİNLERİNİ içine alır.Bu grup vitaminler iştah , sindirim ve sinir sistemi için gereklidir.Tahıllarda bol miktarda bulunur.B grubu vitaminlerini darı içinde açmak gerekirse ki bu çok önemli.
B1(THIAMIN ) vitaminini bünyesinde bulundurur.B1 vitamini eksikliğinde vücutta iştahsızlık , yorgunluk , kusma , baş dönmesi ve beriberi hastalığı görülür.
B6 vitamini aminoasit metabolizmasında görev yapar.Tahıl ve kuru baklagillerde bulunur.
FOLİKASİT aminoasit metabolizması ve kan hücrelerinin yenilenmesinde rol oynar.Tahıl tanelerinde bulunur.(BULUNDUĞU DİĞER BESİNLERİ YERİ GELDİKÇE DİĞERYAZILARDA BELİRTECEĞİM İÇİN BURADA SADECE TAHIL VE KURU BAKLAGİL GRUBUNU ELE ALIYORUM.)
Ayrıca gene E VİTAMİNİ bakımındanda darı zengindir.E vitamini, başta göz sağlığımız olmak üzere vücudun hayati fonksiyonları açısından büyük önem taşıyor.E vitamini yağda eriyen vitamin türlerindendir. Bileşiminde önemli miktarda alfa, beta, gama ve delta tokoferolleri bulunuyor. Dirençli bir vitamin olarak tanınan E vitamini, ısıya ve yoğun pişirmeye karşı dayanıklı bir yapı sergiler. E vitamini dışında diğer çoğu tokoferoller gıdaların ısıtılma, pişirme, dondurulma, işlenme esnasında tahrip olurlar.
E Vitamini bağırsaklardan önce lenf sistemine sonra ele kan yoluyla karaciğere gelir. Kullanılmayan miktarın fazlası genellikle dışkı ile atılır. Depo edilebilen kısmın çoğu yağ doku ve karaciğerdedir. Daha az miktarda da kalp, adale dokusu, testis, rahim, böbrek üstü bezi, beyin ve kanda depo edilir. Ayrıca deriden ele emi-lebilme özelliği vardır.Retina gelişimi için önemli bir oynar. Katarak yapıcı etkilere karşı önemli bir koruyucudur. Vücuda alınan ağır metaller, zehirli bileşikler, radyasyon ve bazı ilaçların yarattığı toksinlere karşı koruma sağlar. Virüslerden kaynaklanan hastalıklara karşı vücudun direncini yükseltir. Timus bezi ve alyuvarları korur. Bağışıklık sistemi için önemli vitaminlerden biridir.
Yapılan araştırmalar E vitamininin yaşlanmaya bağlı hafıza kayıplarının önlenmesinde olumlu etkisi olduğunu kanıtlamıştır. Ayrıca yaşlanmaya karşı koruyucu etkisi de bulunur. Toksin maddelerin vücutta yarattığı tahribatı da azalttığı ortaya çıkmıştır.
Kırmızı kan hücrelerinin sağlıklı gelişimi ve çoğalması için gereklidir. Kalbe yararlı olan HDL kolesterol oranını yükseltip, zararlı olan LDL kolesterolünü azaltır. Kandaki kolesterol oranını dengeye sokar. Kaslar ve cilt sağlığı için de önemli bir vitamindir.
Hava kirliliğinden dolayı akciğerde ve ağızda oluşan olumsuz etkiyi azaltır.
Kalp krizine, kansere, Alzheimer'e, katarakta karşı koruyuculuğu olduğu üzerinde ciddi veriler toplansa da, henüz bu konudaki yararları kanıtlanmamıştır. Her vitamin gibi E vitaminin de uygun miktarda alınması gerekir. Çok fazla alındığı takdirde, uyuşturucu kullanılmış gibi kişinin hareketlerinde değişikliklere yol açabilir.
Darı ayrıca DEMİR yönündende zengindir.Darının vücutta demir olarak emilim değeri 100gr 'da 6.8mg ' dır.Demir vücudun dışarıdan aldığı, az miktarda ancak mutlak ihtiyaç duyduğu bir maddedir. Günlük en az 1,0 mgr. Demiri yiyeceklerle dışarıdan almak gerekir. İnsan vücudunda demir, yapı taşı olarak görev yapmaktadır.Tipik demir eksikliği belirtileri ortaya çıktığında, mesela; uyku hali, halsizlik, dudaklarda çatlak vb... meydana gelir.

Darı çorbasında kuru baklagilleride kullanıyoruz.Kuru baklagillerde bulunan THIAMIN (B1) vitamini karbonhidratları enerjiye çevirir.Kurubaklagillerde gene B Grubu vitaminlerinden biri olan B2 ( RİBOFLAVİN ) bulunur.Eksikliğinde gözü besleyen kan damarları genişler ve gözde yanma hissi duyulur.Ciltte yaralar , özellikle dudak , yanak , burun ve göz kenarında beyazlık , kuruluk hatta yara görülebilir.Ve gene sinir sistemi bozuklukları ve kansızlık görülür.
Bir başka vitamin kaynağı NIACİN ( NİKOTİNİK ASİT , VİTAMİN PP )kuru baklagillerde bulunur.Niasin, vücutta enerji üretimi, beyin fonksiyonları ve cilt sağlığı için gerekli olan vitaminlerden birisidir. Ayrıca kan şekerini dengeler ve kolesterol seviyesinin düşürülmesine yardımcı olur. Ayrıca Niasin, sindirim sisteminin de düzenli çalışmasında oldukça önemli etkisi vardır.
Niasin içeren besinlerden yetersiz tüketildiği zaman, haksizlik, ishal, uyku sorunları, baş ağrısı, bellek zayıflığı, gerginlik, dişeti kanamaları veya diş etlerinde hassasiyet, sivilce, egzama gibi çeşitli cilt sorunları görülebilmektedir.
B6 Vitamini aminoasit metabolizmasında görev yapar.B6 vitamini, vücutta protein sindirimi, beyin fonksiyonları, depresyona karşı oldukça olumlu etkisi olup, vücuttaki alerjik reaksiyonları da engellemektedir.Tahıl ve kurubaklagillerde bulunur.

Çorbada kullandığımız büyük öneme sahip ürünümüz olan SÜT,faydası tartışılmaz bir süt ürünümüzdür.
İnsanoğlunun yaşamında beş bin yıldan beri yer alan süt, yaşam mucizesi olarak da adlandırılabilecek bir besin grubumuz. Süt, içerdiği kalsiyum ve vitaminlerle birçok hastalığı önler, hatta tedavi eder. Sağlık açısından yeterli miktarda süt tüketilmesi gerekmektedir. Kanser düşmanı olarak da adlandırılan süt, özellikle bağırsak kanserini önlemeye yardımcı olur. Sütte bulunan kalsiyum, bağırsaklardaki kansere yol açabilen fazla asitleri yok ederek sindirim sisteminin sağlıklı bir şekilde çalışmasını sağlamaktadır. Dünyanın en sağlıklı içeceği süt, insanların doğumlarından itibaren ilk aldıkları besindir. İlk günlerinde annelerinin sütüyle beslenen bebeklere, daha sonraları hem anne sütü hem de hayvani sütler verilir.
FAYDALARI ; Kemik erimesini önler, sütte bulunan fosfor kemik oluşumunda önemli rol oynar.
Laktoz enerji sağlarken galaktoz beyin ve sinir dokularının oluşumunda rol oynar. Süt yağındaki fosfolipitler, beyin ve sinir hücrelerinin hayati önem taşıyan kısımlarını oluşturur.
Mikrobik enfeksiyonlara karşı etkilidir. İshali tedavi eder.
Büyüme ve gelişmeyi sağlar. Saç ve tırnakların oluşumunda büyük rol oynar.
Özellikle zeka gelişimde etkili olan, deri ve göz sağlığında gerekli B2 (riboflavin) vitamini için süt en iyi kaynaktır.
Mide rahatsızlıklarını giderir, sindirim sistemini düzene sokar ve ülseri önler.
Beyine enerji verir.
Diş çürüklerini önler.
Kronik bronşiti önler.
Kanserin önlenmesine yardımcı olur.
Tansiyonu düşürür.
Vücutta ödem yapan şeylerin toplanmasını önler.
Bağırsaklarda işlenmeyen mikroorganizmaların gelişimini engeller ve tipik bağırsak florasını geliştirici etki yapar.
Hastalıklara karşı direnci artırır.
Ve en son kullandığımız kuru üzüm hakkındada kısacık bilgi vermek istiyorum.
Üzüm ürünlerindeki demir, kalsiyum ve potasyum minerallerinin, kemik gelişimi yanında kansızlığı, halsizliği, zayıflığı ve ishali tedavi edici özelliği bulunmaktadır.
Kilo almak isteyen de rejim yapmak isteyen de üzüm yemelidir çünkü enerji verir.

Protein ve karbonhidrat kaynağıdır. A,B1,B2,B6, C vitaminleri ile fosfat, kalsiyum, demir, fosforik asit, organik asitler, formik asit minerallerini içerir. Günlük kalsiyumun 1/5'ini ve demirin ise 1/3'ünü karşılar. Mineraller halsizliği, kansızlığı, ishali ve zayıflığı tedavi eder. Ayrıca karaciğer zaafiyetine, öksürüğe, bronşite de iyi gelir.

NERTUHCISE (DARI ÇORBASI ) nın yapımında kullandığımız malzemelerin içerdiği besleyici değeri gördükten sonra sanırım daha büyük keyifle ve zevkle ne yediğimizi bilerek yapıp tüketmeye devam edeceğiz diye düşünüyorum.Ve yazımı çorbamızın tarifini vererek noktalamak istiyorum.

NERTUHCISE (DARI ÇORBASI)

MALZEMELERİ :

DÖVÜLMÜŞ DARI 1 Su bardağı
NOHUT 1/3 Su bardağı
MERCİMEK 1/3 Su bardağı
KURU FASULYE 1/3 Su bardağı
KURU ÜZÜM 1 Yemek kaşığı
SÜT 10 Su bardağı
TEREYAĞI 2 Yemek kaşığı
Kırmızı biber 1 Tatlı kaşığı
Yeteri kadar tuz.

Nohut , kuru fasulye bir gece ıslatılarak bekletilir.Dövülmüş darı,kuru fasulye,mercimek,nohutla beraber kaynatılır.Süt, kuru üzüm ve biraz tuz gezdirilir.Bir müddet daha kaynatıldıktan sonra üzerine eritilmiş tereyağı ve kırmızı biber gezdirilir.

Bu son derece faydalı kültürel çorbamıza sofralarımızda bol yer verelim derim ben.Tekrar görüşmek üzere unutmayalım YEDİKLERİMİZ ÖZELLİKLE GÜNÜMÜZDE OLDUKÇA ÖNEMLİDİR.NE YEDİĞİMİZİ BİLELİM.

Fatmagül SÖNMEZ
GIDA TEKNİKERİ

Etiketler:
nertuhcıse darı çorbası ve beslenmemizdeki önemli rolü