RUSYA'NIN ASIL HEDEFİ ÇEÇENİSTAN PETROLÜ
Çeçenistan'da 1994 yılından beri devam eden savaş ve çatışmalarda yüzlerce insan hayatını kaybetti. Bugün, ülkede durum sakinleşir gibi gözükmekle birlikte, Çeçenlerin başlattığı direniş komşu bölgelere, İnguşetya, Kabardin Balkar, Dağıstan, Kuzey Osetya, Karaçay Çerkes'e yayıldı.
Rusya'nın Çeçenistan konusunda bu kadar ısrarlı olması insanların hep kafasını meşgul etti ve herkes kendisine göre bir sebep buldu. Acaba petrol mü?. Nitekim, SSCB döneminden önce Çeçenistan'ın petrol yatakları Belçikalı, İngiliz, Rus, Çeçen ve Azeri şirketleri tarafından işletiliyordu. II. Dünya Savaşı'nın başında Çeçen-İnguş Cumhuriyeti yıllık yaklaşık 4 milyon ton yüksek kalitede ham petrol üretiyordu ve bu durum Hitler'i Grozni ve Bakü petrol rezervlerinin kontrolünü ele geçirmeye sevk etti. II. Dünya Savaşı'ndan önce Çeçenistan'da birincil petrol işlemesi gerçekleştiren üç büyük damıtma tesisi vardı. Bu tesisler, toplam 20 milyon ton Çeçen ve Kazak ham petrolü işleme kapasitesine sahipti ve Sovyetlerin dağılmasından sonra bu durum, bölgede kontrolü ele geçirmek için aleni ve gizli bir savaş başlattı.
Çeçenistan petrol yataklarının yer yüzeyine yakınlığı, petrolün daha kolay yöntemlerle ve daha ucuz maliyetle elde edilmesini sağlıyor. Federal İçişleri Bakanlığı'na göre savaş döneminde bile Çeçenistan'da her yıl 500.000 ila 700.000 ton arasında petrol ürünü çalındı ve yaklaşık 30.000 kişi yasadışı yollardan petrol üretimine karıştı. 1994-1996 yıllarındaki askeri harekatlarda Rus ordusunun vurmaktan kaçındığı tek yer ise, petrol işleme tesisleri oldu.
10-06-2008 - 5 kez okundu
Çeçenistan petrolü bugün Kadirov ailesinin kontrolünde ve petrol sahalarını koruyan özel alay da Kadirov a bağlı. Kuzey Kafkasya'da karaborsada piyasa şartlarının altında satılan petrol geliri Kadirov, üst düzey Rus memurları ve mafya arasında paylaşılıyor.
Çeçenistan'ın en büyük aşiretlerinden birisine mensup olan, maddi gücü ve konumu nedeniyle aşireti tarafından desteklenen Kadirov'un, ülkedeki hakimiyetini kaybetmemek için el altından mücahitlere bile destek sağladığı ifade ediliyor.
Nitekim, Devlet Başkanlığı'ndan önce Rusya'dan hiçbir talepte bulunmayan Ramazan Kadirov, Çeçenlerin kendi sorunlarını çözecek yeterlilikte olduğunu iddia ediyordu. Ancak, bugün petrole bağlı bir serbest ekonomik bölgeye ve bağımsızlığa ihtiyaç duyan Kadirov, Rusya'dan özel statüye sahip bir ekonomik bölgenin inşa edilmesini resmen talep etmekte.
Diğer taraftan, Çeçen savaşı Rusya'yı, ülkesinde ve Azerbaycan'da üretilen petrolü taşımak için Çeçenistan'ı by-pass edecek alternatif boru hatları arayışına itti. Bu kapsamda, Rus menşeli Rosneft firması tarafından Çeçenistan da çıkarılan ham petrolün işlenmesi amacıyla, Çeçenistan yerine Kabartay-Balkar Ö.C./Terek bölgesinde bir petrol rafinerisi kurulmasına karar verildi ve hazırlıklara başlandı. Bu durum, Çeçenler arasında şok etkisi yarattı.
Rusya Parlamentosu'nda Çeçenistan'ı temsil eden vekiller ortak bir açıklama yaparak projeden duydukları rahatsızlığı dile getirdiler.
Çeçen Başbakanı Odes Baisultanov konuyu müzakere etmek için acilen Moskova'ya gönderildi ve resmi petrol şirketi Rosneft Çeçenistan'da rafineri kurulmasını destekleyecek bir fizibilite çalışması sunmasına izin verdi.
Her ne kadar Çeçen hükümeti bu gelişmeyi yankı uyandıran bir zafer olarak sunsa da, nihai kararı, Grozni'nin hiçbir görüşüne değer vermeyen Moskova verecek. Rusya silahla tam olarak ele geçiremediği Çeçenistan'ı ekonomik yıkımla ele geçirmek istiyor. Bu nedenle, Moskova'nın, serbest ekonomik bölgeye ve dolayısıyla ekonomik bağımsızlığa kavuşan bir Çeçenistan istemediği açık. Çünkü, Çeçenistan kendi petrol ve doğal kaynaklarını kullanırsa, kendi ayakları üstünde durmaya başlayacak ve Rusya hiçbir zaman istediğine ulaşamayacak.
Naciye Saraç
Global Yorum İnternet Dergisi
nsarac@globalyorum.com
Etiketler:
rusya asıl hedefi çeçenistan petrolü
KAFKASYA UÇUŞLARI BAŞLADI
KAFDAV YAYINCILIK ESKİŞEHİR KİTAP FUARINDA