OSETYA RUSYA'YA KALIR, ABHAZYA BAĞIMSIZ OLUR
Osetya Rusya'ya Kalır, Abhazya Bağımsız Olur
Aynen böyle olacak. Nedenini anlatmadan önce, iki konuya açıklık getirmemde yarar var. Başta, olaylara Gürcistan açısından baktım. İki örnekle anlatayım:
13-08-2008 - 5 kez okundu
Sen, Gümülcine'deki Türklere pasaport ver. Sonra da onları savunuyorum diyerek Yunanistan'a gir.
Olmaz... Ya da Barzani, Cizre'de nüfus kâğıdı dağıtsın, oturup seyredelim... Gürcistan, yapması gerekeni yaptı. Olmadı.
İkincisi, bazı meslektaşlar, her şeyi petrole bağlayıverdiler. Yanlıştı. Çünkü, bu çatışmalar oralarda hep yaşanıyordu. Söz gelimi Abhazya'nın ne petrolü ne de doğalgazı vardı... Önemi, son derece stratejik bir noktada bulunmasından kaynaklanıyordu.
Gelişmeleri ve yakın gelecekte ortaya çıkacak olan oluşumları iyi kavrayabilmemiz için, hikâyeyi özet halinde en başından ele alalım.
DONANMAYA LİMAN GEREK
Karadeniz'deki Rus Donanması için gereken limanlar Abhazya'da. Olay şu: Kırım, 1954'te SSCB bünyesi içinde Rusya'dan alınıp Ukrayna'ya hediye edildi. Ukrayna, 1654'te Rusya'ya bağlanmıştı. Bu hediye, bağlanmanın 300'üncü yıldönümünde gerçekleşti. Kruşçef, işbaşında idi. İlginçtir, Kruşçef, Doğu Ukrayna kökenli idi (Donetsk).
1992'de, Rusya ile Ukrayna bir antlaşma ile karşılıklı sınırlarını tanıdılar.
Rusya, Karadeniz'in en büyük limanı Sivastopol'u Ukrayna'dan kiraladı. 20 yıllık antlaşma, 1998'de geçerlilik kazandı. 2017'de bitiyor. Antlaşmanın, uyarı olmadıkça otomatikman 5'er yıl uzaması kararlaştırıldı.
Derken, Ukrayna'da Rusya karşıtı Yuşşçenko başa geldi. Ruslar, doğalgazı kesti. Ukrayna da transit fiyatlarını yükseltti. Yuşçenko, ikinci dönem için de seçildi ve NATO'ya girmek istediğini açıkladı. Parlamento'dan bir de yasa geçirdi. 2017'den sonra bu antlaşmanın uzatılmaması kararı alındı. Ruslar, böyle bir kararı ancak antlaşmanın bitimine 1 yıl kala alabilirsiniz diye itiraz etti. Ukrayna da, son olaylarda Gürcistan'ı destekledi.
JEOPOLİTİK AVANTAJ
1920'lerin başında Gürcistan'a bağlanan Abhazya, jeopolitik avantajı sayesinde, bir anda önem kazandı. Çeçenlere kıyasla hayatibir üstünlüğe sahipti. Denize çıkışı vardı. Rus Donanması'nı konuk ediyordu ve bu donanma, varlığını sürdürebilmek için Abhaz limanlarına ihtiyaç duyduğuna göre, isteklerini dikte ettirebilirdi. Gürcistan'dan kopar, bağımsız devlet haline gelebilirdi. Rusya'ya bağlanması söz konusu olamazdı. Çünkü bu işgale girerdi.
Osetya'dan 35 bin Oset, Rusya'ya geçmişti. Zaten 70 bin nüfusu olan Osetya, Rusya'ya bırakılır... Bu sayede Rusya'nın da gönlü olurdu...
Gelişmeler,Türkiye'nin inisiyatifi dışında gerçekleşti. Olaylar netleşti. Gürcistan'da iki hava limanı işletiyoruz. Boru hattı var. Demiryolu çekiliyor. Darıltamayız. Yaralı Gürcistan, artık Abhazya meselesine de toleranslı bakar.
Türkiye, Abhazya'ya pasif kalamaz. Cumhurbaşkanı Bagapş, Türkiye'ye gelmek istiyordu. Bu ortamda gelebilir. Gelişi, Rusya'ya da ters düşmez.
Türkiye, sivil kuruluşlar üzerinden Abhazya seferberliğini başlatmalıdır.
Halit KAKINÇ
_________
Kaynak:Akşam,13.08.2008
Etiketler:
osetya rusya kalır abhazya bağımsız olur