RUSYA VE ÇERKESLER
Yazar: Aleksandr Born
Bence, son zamanda Rusya'da meydana gelen bir olaya gerektiği kadar dikkat edilmedi. Bu da, Ağustos ayında meydana gelen beş günlük savaştan sonra, Rusya Federasyonu tarafından Abhazya ve Güney Osetya'nın bağımsızlığının tanınmasıydı.
Rusya yöneticilerinin bu tutumu tüm dünyayı şaşkına çevirdi. Çok kan dökülen iki Çeçen savaşını ve öldürülen on binlerce sivili unutan bay Putin, kızgınlıktan titreyen bir sesle Gürcistan ordusunun yaptığı zulüm hakkında bir konuşma yaptı. Ve bu olayları daha da büyütmek için, Gürcistan ordusunun hareketlerini, ''Güney Osetya halkına karşı işlenen bir soykırım" olarak nitelendirdi. Ancak, Rusya'nın Çeçenistan'da yaptıkları ile Gürcistan'ın Güney Osetya'da yaptıklarının benzer olduğu herkes için apaçık ortadaydı.
21-01-2009 - 5 kez okundu
''İnsani'' duyguları artan Rusya yönetimi, Osetyalılar ve Abhazların büyük olmayan bir kısmının, kendi devletlerini kurma hakkını tanıma kararı aldı.
Bugün halen Rusya Federasyonu'da bağlı olan diğer yerel etnik gruplar tarafından da, en kısa zaman içerisinde şöyle bir soru sorulacaktır: Bizim onlardan eksiğimiz ne ?
Bugün, Kafkasya'da en büyük çözüm bekleyen problem, Çerkes sorunudur.
Çerkes Cumhuriyetleri'nde bulunan sivil toplum kuruluşları üzerinde mevcut olan ciddi kontrole rağmen, onların ana problemi en sonunda ortaya çıktı. Adigey Çerkes Kongresi Rusya'dan, Rusya devleti tarafından Çerkeslere XIX. asrın ortalarında uygulanan soykırımın tanınmasını talep etti.
Söz konusu talep adaletlidir; çünkü Rusya Federasyonu, Rusya devletinin varisidir. Federal merkezin bu problemi çözmeyi reddetmesinden sonra, Çerkes Kongresi, bu sefer Avrupa Parlamentosu'na Çerkes halkının soykırımının tanınması için bir müracaata bulundu. Avrupa Parlamentosu Rusya'dan farklı olarak, Çerkesler'in bu ricasına ilgisiz kalmadı). (Vladimir Filin, ''Davos düşünceleri üzerine'', Zavtra gazetesi 07 Şubat 2007 i, No: 06 (690))
Abhazya ve Güney Osetya'nın bağımsızlığının tanınması ve Çerkeslerin durumu hiç kabul edilebilir bir durum değil. Çerkes halkı, kendi tarihi vatanında 6 subjeye (cumhuriyet ve bölgeler) dağıtılmıştır (ki bu uluslararası hukuka aykırıdır) ve bu halkın temsilcilerinin yüzde 80'inden fazlası hala sürgündedir.
Aynı bölgede yaşayan halklara nisbeten açıkça uygulanan böyle bir eşitsizlik, en sonunda onları bir çatışma ortamına sokacaktır. Bu cumhuriyetlerde Kremlin'in yöneticileri tarafından oluşturulan genel siyasi durum objektif değildir. Etnik grupların yöneticilerinin, halkın nezdinde hiçbir otoritesinin olmaması, durumun zora girmesi halinde onların federal merkeze gereken desteği veremeyeceğini gösterir. Rusya yönetiminin elinde, jeopolitik durumun değişmesi ile ilgili her hangi bir analiz de mevcut değil. Mesela, KÇC (Karaçay Çerkez Cumhuriyeti)'ndeki ve KBC (Kabarday Balkar Cumhuriyeti'ndeki)'ndeki olaylar şunu gösteriyor ki, Moskova'nın elinde milletlerarası ve milli problemlerin çözümü konusunda, hiçbir yeni yaklaşım mevcut değil. Rusya, Çerkes sorununu çözmek istemediği için, oyununu Karaçaylar ve Balkarlar üzerinden oynuyor. Karaçay ve Balkarlar Türk dilinde konuşan ikisi tek halktır. Türkiye'nin Kafkasya'daki etkinliğinin arttığı bu sıralarda, bu çok dikkat edilmesi gereken bir husustur. Türklerin tarihi hayali olan Büyük Turan'ın Kuzey Kafkasya'da da kurulması için kardeş Balkar ve Karaçay halklarının onlara hizmet edeceği düşünülüyor.
Çerkes dünyasının gücü hesaba katıldığı zaman, soykırımın tanınması talebinin tüm dünyada bundan sonra da gündeme geleceğinden hiç şüphe edilmemelidir.
Rusya'nın yardımı ile veya yardımsız; Çerkesler kendi tarihi vatanlarına döneceklerdir. Fark sadece şu, eğer bu sorunu Rusya çözerse, Çerkezler bundan sonra da ona bağlı olarak kalacaklardır. Yok eğer bu sorunu uluslararası toplum çözerse, bu çok büyük bir sorun olacaktır.
Tüm bu problemlerin, onlarca sene zarfında çözüme kavuşturulması beklenirken, Rusya yönetimi Abhazya ve Güney Osetya'yı tanıyarak söz konusu sorunların çözümüne de hız kazandırdı.
Rusya'nın da içine çekildiği ekonomik kriz ise bu süreci daha da hızlandıracaktır.
Ayrıca, geçtiğimiz yılların tecrübesi, bugünkü siyasi yönetimin, her hangi bir sorunu hızlı bir şekilde çözme kabiliyetinin olmadığını gösteriyor.
Sonuç olarak, Çerkes sorununun çözümündeki inisiyatif, yine elden kaçırılacak gibi görünüyor.
_________________________
Kaynak: Pravda, - 13.01.2009 (pravda.info/kompromat/60177.html)
Tercüme: KAFKASEVİ
Etiketler:
rusya ve çerkesler