Protein organizmanın su dengesini, asit baz dengesini kontrol ederken hormonların oluşumunada yardımcı olur.Diğer önemli görevide hemoglobin oluşumunu sağlamaktır.Hemoglobin hücrelere oksijeni taşıyıp karbondioksiti alan kan proteinidir.
Etin proteini biyolojik değeri yüksek olan bir proteindir.Proteinlerin kaliteli olmasının nedeni insan beslenmesinde önemli rolü olan eksojen aminoasitleri bünyesinde bulundurmasıdır.Vücutta emilimleri ise %97 ila 98 civarındadır.Yani nerdeyse tamamını vücut kullanır.Bitkisel proteinler eksojen aminoasitler bakımından yeterli olmadığından vücut için gerekli aminoasitleri sağlayamazlar.
Diğer gelişmiş ülkelerle kıyaslandığında ülkemizde et tüketimi seviyesi oldukça düşüktür.Buda gelişme bozukluklarını ve sağlık problemlerini beraberinde getirir.Büyüme geriliği yeterli protein alamamaktan dolayı ortaya çıkmaktadır.Beyin gelişiminin %90 oranı 3yaşına kadar tamamlandığından enerji ve protein yetersizliği zeka gelişimini de olumsuz yönde etkiler.İlerleyen yaşlardan sonra da yağsız kırmızı etlerle beraber, beyaz etleride beraberinde almak gerekir.Fakat çocukluk ve gençlik dönemlerinde etin fazla miktarda tüketilmesi gerekmektedir.
Etin kimyasal bileşimi ise %75' i su, %25' i protein, %32 ü yağ, %1'i karbonhidrat ve %1'i vitamin ve mineral maddelerden oluşmuştur.
Etlerin yağ oranlarının birbirinden değişik olmalarının sebebi hayvanın çeşiti ve yaşından kaynaklanmaktadır.Bileşimlerinde A, D, B12 vitaminlerini yüksek oranda bulundurması bu vitaminler bakımından önemli bir kaynak olduğunu gösterir.Özellikle Demir ette organizmanın kolay özümseyeceği şekilde bulunur.Bu yüzden kansızlık tedavisinde et fazlaca önerilen bir temel besin maddesidir.Tamamen sebzeler beslenen insanlar olduğu gibi, tamamen etle beslenme uygulayan insanlarda bulunmaktadır.Fakat bu yöntem tek yönlü beslenme yöntemi olduğu için çeşitli hastalıkların oluşmasına da davetiye çıkartır.Bundan dolayı en uygun olanı yeterli ve dengeli olarak tüm besin maddelerinin tüketilmesidir.
Son zamanlarda etin sağlık üzerine olumsuz etkilerinden söz edilmiştirEtin sağlığa zararlı olduğu ve aşırı şişmanlığın sebebi olduğu, kalp ve damar hastalıklarına sebep olduğu ve kanserojen tehlikeye sebep olacağı gibi tehlikelerden söz edilmiştir.Buda toplumumuzun kırmızı etin az kullanılması gerektiği kanaatini uyandırmıştır.Yukarıda açıkladığım üzere kırmızı eti yeteri miktarda ve bilinçli tükettiği taktirde kişi sağlıklı beslenmeyi başarabilir.
Tüm bu bilgilerden sonra yine Kafkas mutfağımızın yemeklerinden biri olan et yemeğimiz CARKOY' un Hanipa TAVKUL / KARAÇAY MALKAR tarafından verilmiş olan tarifini vermek istiyorum.

CARKOY
Malzemeler :
Kuş başı Koyun Eti : 1 kg.
Patates : 1 kg.
Domates : 3 Orta boy
Soğan : 2 Orta boy
Kırmızı Biber : 1 Çorba kaşığı
Karabiber : 1 Şeker kaşığı
Tuz : Yeteri kadar
Tereyağı : 100 gr.

Yapılışı :

1- Patatesler yıkanır, soyulur, ince dilimler halinde doğranır ve tepsiye dizilir.
2- Üzerine domates ve soğanlar dilimlenir,kırmızı biber, karabiber ve tuz gezdirilir.
3- En üste kuşbaşı doğranmış etler konur.Yağı ilave edilir ve fırında pişirilir.

Not: Kırmızı et yerine tavuk eti,domates yerine salça kullanarak ta bu yemek yapılabilir.

Kaynak : Hanipa TAVKUL / KARAÇAY- MALKAR


Fatmagül SÖNMEZ
GIDA TEKNİKERİ

Etiketler:
etin beslenmemizde önemi ve et yemeklerimizden carkoy