30'dan fazla dilbilimcinin çalışmalarıyla ortaya çıkan atlasa göre hazırlanan raporda, Karadeniz kıyısındaki Kafkasya yöresinde Abazca, Ahbazca, Kabar-Çerkes ve Adige dillerinin yok olma tehlikesi yaşadığı belirtildi.

Bu dillerin 'savunmasız durumda' olduğu belirtilen raporda, Ahbazaca'nın daha çok Rusya Federasyonu'ndaki Ahbazya'da konuşulduğu, Türkiye'de ise bin kadar kişinin bu dili bildiğine dikkat çekildi. Yine Rusya Federasyonu içerisinde olan Çerkesce'nin Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti'nde, Rusya Federasyonu'nda, Türkiye'de ve Ortadoğu bölgesinde etki alanı bulunduğu kaydedildi.

Adige ve Abazca'nın ise yine Rusya Federasyonu bünyesinde unutulma aşamasında olduğu belirtilen raporda, "Bu diller kesinlikle tehlikeli ve savunmasız kalmış durumdadır" denildi.

TEHLİKE FAKTÖRLERİ

UNESCO raporunda bir dilin ne derece tehlike altında olduğunu sınıflandırmak için dokuz ölçü kullanıldı. Buna göre, bir dilin kuşaktan kuşağa aktarılması, konuşan kişi sayısı, dili konuşanların toplam nüfusa oranı, dilin kullanım alanlarında değişiklikler, yeni alanlara ve ortamlara dilin tepkisi, dilin öğrenilmesi, o dilde okuma yazma öğrenilmesi için gerekli materyallerin varlığı, devletlerin ve kurumların tutum ve politikaları, toplumun bireylerinin kendi dillerine yönelik tutumu, dille ilgili varolan belgelerin miktarı ve niteliği o dilin geleceği belirliyor.

Bu yörelerde dil koruma programının olmadığı vurgulan raporda, "En belirleyici etken, dili konuşan topluluğun dile yönelik tutumu olduğundan, çok dilliliği ve azınlık dillerine saygıyı yüreklendiren, bir dili konuşmanın ödev değil, zenginlik olduğunu hissettiren toplumsal ve siyasi bir ortam oluşturmak esastır" ifadelerine yer verildi.

http://www.hurhaber.com/news_detail.php?id=234385

Etiketler:
4 kafkas dili yok oluyor