ŞİGERİŞE HASAMA - ŞEGERİŞE HALAMA
Süt ve Süt Ürünlerinin beslenmemizde temel besin maddelerinin başında yer aldığını hepimiz biliriz.Abhazlara ait olan, Psıhalıveye yapımı ve görünümü itibariyle benzeyen, fakat kullanılan iç malzemesi ile oldukça farklı bir tada sahip olan Şigerişe Hasama ( Şegerişe Halama ) yemeğini tanıtmak ve besleyici değerinin üzerinde durmak istiyorum.
29-12-2009 - 5 kez okundu
Bu yemeğimiz, oldukça zahmetli olduğundan ve uzun zaman alıyor olmasından dolayı eskiden yeni evlenen Adige kızlarının kayınpederlerine ne kadar kıymet verdiğini ve hürmet gösterdiğini ifade etmek için özellikle yaptıkları bir yemektir.
Kullanılan Malzemeler :
Hamuru İçin:
- 1/2 kg. Un
- 1 adet Yumurta
- 3 tatlı kaşığı Tuz
- Su (Hamur kıvamı elde edecek miktarda )
Harcı İçin :
- 1, 5 su bardağı Avuz ( Ağız- Kolostrum ) Sütü
Yeni doğum yapmış koyunun ilk sağılan sütü.
- 1 adet Yumurta
- 1 çay kaşığı Karabiber
- 1 Çay kaşığı Tuz
Haşlama Suyu :
- 1,5 Litre Su
- 1 Tatlı kaşığı Tuz
Sosu İçin :
- 2 Yemek Kaşığı Tereyağı
- 1 Tatlı Kaşığı Kırmızı Toz Biber
YAPILIŞI :
1. Aşama:
Sırası ile Un, Yumurta, Tuz ve su ile orta yumuşaklıkta( kulak memesi yumuşalığında ) bir hamur yoğurulur.Dinlenmeye bırakılır.
Hamur dinlendirilirken içi için kullanacağımız harcı hazırlanır.
2.Aşama:
Harcı için önce bir sefer kaynama işlemine tabi tutulan 1.5 su bardağı Avuz( Ağız - Kolostrum )sütü soğutulur.Soğuyan sütün içine 1 adet yumurta kırılır.1 Çay kaşığı karabiber ve tuz eklenerek çırpılır.
3.Aşama:
Yoğurulan hamur 2 parçaya bölünür.
İki parça da ayrı ayrı Oklava şeklinde olacak biçimde uzatılır.Hamur 2'şer cm. kalınlığında kesilerek parçalara ayırılır.Her bir parça hamur 1.5 mm inceliğinde oklava ile yuvarlak şekilde açılır.
Açılan hamurlar su bardağı ile yuvarlak şekilde kesilir.
Kesilen hamurların her bir tanesi D harfi şekli verilecek şekilde kenarlarından kapatılır, fakat üst kısmından bir bölüm açık bırakılır. Açık bırakılan hamurun üst kısmından Ağız sütü ile hazırlanan iç harcından 2 Yemek Kaşığı içine doldurulur.Hamur tamamen kapatılır.Tüm kesilen hamurlar aynı şekil verilerek haşlamaya hazır hale getirilir.
4.Aşama:
1,5 Litre su ve 1 Tatlı Kaşığı Tuz ile kaynatılır.
Şekil verilen hamurlar hiç bekletilmeden teker terer kaynayan suda hamurlar yumuşayana kadar haşlanır.Bu haşlama işleminin önemi de tüm hamurların bitmesini beklemeden yavaş yavaş haşlamaktır.Bunun sebebi kullanmış olduğumuz iç malzemenin hamur içinde bekleme süresi uzadıkça sızıntı yapacağından dolayıdır.
Haşlama işlemleri biten hamurlar geniş bir tepsiye alınarak, üzerine 2 Yemek kaşığı tereyağı ve 1 Tatlı kaşığı kırmızı toz biber ile hazırlanan sos gezdirilerek servise hazır hale getirilir.
Kaynak : Muazzez ULUĞMAYAN ( KAYSERİ / Pınarbaşı )
Yapımı zahmetli, fakat oldukça besleyici değere sahip olan bu yemeğimizde kullanılan ana malzeme hazırlanan hamuru olmakla beraber asıl malzeme yeni doğum yapmış olan koyundan sağılan ilk süt olan Avuz ( Ağız - Kolostrum ) sütüdür.
Koyun Sütü; protein, yağ, süt tuzları ve dolayısı ile kuru maddece zengin bir süt türüdür.Bu nedenle, kurumaddece veya kurumaddenin bazı bölümlerince zengin süt mamulleri, yoğurt, peynir ve tereyağı yapımında fazlaca kullanılır.Ve mamul madde randımanı yüksektir.Koyun sütünde % 6 Yağ, % 5 Protein, % 0,9 Mineral Madde ve % 17 nin üzerinde de Kuru madde bulunur.Koyun sütünde sütün en önemli proteini olan Kazein % 80 oranındadır.Koyun sütü B1, B2, Nikotinamid, Biotin ve C Vitamini yönünden zengindir.Laktoz yani süt şekeri açısından ise anne sütü de dahil olmak üzere diğer sütlere oranla daha düşüktür.Bu nedenle içme esnasında şeker takviyesi ile şeker oranı yükseltilmesi önerilir.
Avuz Sütü ( Ağız - Kolostrum Sütü ); Normal süte pek benzemeyen bu süt türüne Ağız Sütü adı verilir. 24-48 saat boyunca annenin meme bezlerinden salgılanan sarımsı renkte, tuzlu tatta, koyu kıvamlı, bileşimi normal süte oranla farklı olan ve yavrunun sağlığı açısından son derece yararlı olan bir süttür.
Günümüzde antibiyotiklere karsı kısmen ya da tamamen dirençli olan hastalık yapıcı mikroorganizmalar artarak sağlığımızı tehdit etmektedir, ayrıca sigara,egsoz dumanı, toksinler, pestisitler, radyasyon gibi çevresel faktörlerde eklenebilir. Bu faktörler özellikle çok genç, ihtiyar, AIDS, kanser, kandida, solunumla ilgili hastalığı bulunan ve immun sistemi zayıf düsen kişiler için daha da tehlikelidir.
Araştırmacılar kolostrum sütünün gerek bu çevresel faktörlere karşı vücudu koruyabileceğini, gerekse antibiyotiklere karsı dirençli mikroorganizmalara karsı etkili olabileceğini öne sürmektedirler.
Kolostrum immunoglobulinleri, büyüme faktörlerini, antikorları, vitaminleri,mineralleri, enzimleri, aminoasitleri, değisik mikroorganizmaların saldırısına ve çevresel toksinlere karsı vücudu hazırlayan özel maddeleri içermektedir.Çalışmalar, kolostrum sütünün aynı zamanda enfeksiyonlu diyare ve özellikle immun sistemi zayıflayan kişilerdeki Cryptospordium'un neden olduğu diyareye karsı çocukları ve yetiskinleri koruduğunu göstermiştir. Kolostrum sütünden sadece yeni doğan bebekler değil, çocuklar ve yetişkinler de faydalanabilir.
Çocuklarda soğuk algınlıgı, grip, bronşit, bakteriyel veya viral enfeksiyonlarda özellikle geleneksel antibiyotikler ile tedavi olduklarında kolostrum yararlı olmaktadır. Ergenlik çağından sonra erkek ve bayanların immun ve büyüme faktörleri azalması sonucu yaşlanma sürecini başlatmaktadır.
Bu nedenle inek kolostrumu sütü yetiskinler için bir tercih nedeni olabilmektedir.İmmun ve büyüme faktörlerinin dengede olduğu bilinen kolostrum, bileşim ve biyo yararlılık açısından doğal bir gıda katkı maddesi durumundadır.Kanada, Amerika,Japonya ve Avrupa ülkelerinde de satışı sürmektedir.
Yemeğimizde kullanılan diğer malzemeleri daha önceki yazmış olduğum yazılarda anlatmış olduğum için sadece ağız sütü ile ilgili bilgi vermeyi yeterli gördüm.
Sağlıklı beslenmeyi yaşamımıza yerleştirebilmek ve uygulayabilmek dileğimle.
Fatmagül SÖNMEZ
GIDA TEKNİKERİ
Etiketler:
şigerişe hasama - şegerişe halama