Rusya bu istihbarat etkinliğini dört servis ile gerçekleştiriyor: İç istihbarattan sorumlu FSB, Amerika'da geçenlerde yakalanan ajanlarıyla gündeme gelen dış istihbarata bakan SVR, haberleşmeyi izleyen FAPSI ve askeriistihbarat servisi GRU. Bunlardan FSB, SVR, FAPSI hakkında bilinenler var; ancak GRU hakkında bilinen ve yazılanlar ise son derece sınırlı.

Rus Genelkurmay Başkanlığı'na bağlı, tam adı Ana İstihbarat Direktörlüğü olan GRU kapalı bir kutu adeta; medya ve kamuoyu büyük ölçüde sadece bu servisin başındaki şahsı biliyor o kadar. Bu şahıs geçen mayıs ayında Başkan Medvedev tarafından sürpriz bir şekilde görevden alınan zamanın başkanı General Korebelnikov'un yerine atanan General Aleksandr Sıhlyakturov.

General Sıhlyakturov'un yardımcısının kimliği ise son günlere kadar bilinmiyordu. Bu şahıs da dün 'Çeçen avcısı general Hatay'da ölü bulundu' haberi ve fotoğrafı ile birlikte Vatan gazetesinde manşet olan General Yuri İvanov.

Gazetenin haberine göre, Hatay'ın Çevlik köyünde kıyıya vuran cesedin GRU'nun iki numarası General Yuri İvanov olduğu anlaşılmış bulunuluyor. Rus basınına göre de 52 yaşındaki general ağustos başında Rusya'nın Suriye'de önümüzdeki yıl açılacak deniz üssünde incelemelerde bulunmak üzere Suriye'ye gitmiş; ancak esrarengiz bir biçimde ortadan kaybolmuş, sonunda da cesedi Çevlik kıyısına vurmuş.

'Türkiye, Avusturya ve Katar'da 9 üst düzey Çeçen'in öldürülmesi emrini verdiği bilinen İvanov'un Suriye'de Çeçen militanlar tarafından infaz edilerek denize atıldığı sanılıyor.' deniyor aynı haberde. Aynı konuda, Rus Komsomolska Pravda gazetesi de aynı tezi öne sürüyor.

General İvanov, söylendiği gibi infaz mı edildi, yoksa kaza sonucu mu öldü, Suriye'de ne arıyordu, doğrusu bu konuda bir şey söylemek zor; hatta imkânsız; çünkü bu tür karanlık olaylar hiçbir zaman tam anlamıyla ortaya çıkmaz, çıkarılmaz. Bu yüzden, istisnai bir hal olmadıkça, konu spekülatif alanda kalmaya mahkum olacak.

GRU, dediğimiz gibi hakkında bilinenlerin, yazılanların son derece sınırlı olduğu bir servis. Komünist dönemde bizzat devlet tarafından adı ve faaliyetleri hep saklanan, öne çıkarılmayan GRU hakkında yabancı basında da birkaç kitap ve makalenin dışında dişe dokunur bir bilgi bulunmuyor. Bunların da çoğu 1980'lerde Batı'ya kaçan bir-iki GRU ajanının anlattıklarından meydana geliyor.

Uzman kaynaklar, GRU'nun Rusya'nın yurtdışında en çok ajana sahip bir servis olduğunda hemfikirler. Öyle ki, GRU ajan sayısı görevi dış istihbarat olan SVR ajan sayısını birkaç misli geçiyor (25 bin kadar). GRU ajanları dünyanın dört köşesinde Rusya adına çeşitli faaliyetlerde bulunuyor, bilgi topluyor ve zaman zaman adam da öldürüyorlar.

Son konuda aklımıza hemen gelen bir örnek Çeçenistan'ın ikinci Devlet Başkanı Selimhan Yanderbiyev elbette. Katar'ın başkenti Doha'da sürgünde yaşayan Yanderbiyev, 11 Şubat 2004 günü GRU ajanlarının, cipinin altına yerleştirdikleri bombalı suikast sonucu öldürülmüş, Katar yetkililerinin takibatları sonucu Anatoli Yablaçkov ve Vasili Pugaçyov adlı iki GRU ajanı yakalanmış, yargılanmış, suçlu bulunarak ömür boyu hapse mahkum edilmişlerdi. Daha sonraları ise Rusya'nın baskıları sonucu bu iki ajan cezalarını Rusya'da çekmek üzere bu ülkeye iade edilmişler; ancak daha sonra ortadan kaybolup serbest kalmışlardı. Rus yetkililer de bu durumu 'Katar mahkemesi kararının Rusya'da geçerli olmadığı' şeklinde açıklamışlardı.

GRU'nun son yıllarda ortaya çıkan bu ve benzeri suikastlarından başka muhtemelen başka benzer eylemleri de var; ama bunlar bilinmiyor, ortaya çıkmıyor. Ancak mesela GRU özel birliklerinin son Gürcistan-Rusya Savaşı'nda önemli roller oynadıkları söylenmişti.

GRU şüphesiz sadece beşeri istihbarat ve eylemlerde bulunmuyor, sinyal istihbaratı denen konuda da çalışıyor. GRU'nun Uzay İstihbarat Dairesi bunu da uzaya yerleştirdiği çok sayıda askericasus uydusu ile yapıyor.

GRU, anlattığımız gibi dünyanın en gizli, en güçlü ve etkin istihbarat servislerinin başında geliyor. Servisin iki numarası İvanov'un esrarengiz ölümü ile gündeme gelen GRU kim bilir hangi karanlık ve önemli işlere imza atıyor halen.

http://www.zaman.com.tr/yazar.do?yazino=1022902&title=gundemdeki-gruya-dair

Etiketler:
gündemdeki gru dair