Bu tarz bir araştırma için erken midir, geçmi kalınmıştır, bir faydası var mıdır gibi soruları konunun uzmanlarına bırakıyorum.

Kendi kamuoyumuzda dönenlerle ilgili fikirler de oldukça hoştur ;

Askerlikten yırtmak için…. Vergi borcundan dolayı gitti…..Bozdu kurulu düzenini, atıldı bir maceraya işte. Onlar halkımızın kahramanları, tarih yazan öncülerimizdir vs. Bu liste olaya kimin nereden baktığıyla alakalı olarak uzar gider.

Maceraperest, kaçak ya da öncü olmalarından bağımsız olarak dönüşle birlikte ortaya çıkan ve bugüne kadar üzerinde hemen hemen hiç konuşulmayan bir olgu var ki,o da Çerkesya’nın çocukları.

Onlar dönüşçü değiller, birleşikçi, kaffedçi, forumcu ...değiller. Onların kafalarında Türkiye’de, Ürdün’de vs. yaşıyor olmaktan kaynaklı sağcı, solcu, kralcı gibi önyargılar yok. Çünkü onlar babaları ya da anneleri kaçak, maceracı ya da öncü olduğu için Çerkesya’da doğdular!!!

Biraz cahiller tabii; ne halay çekmeyi biliyorlar, ne Emel Sayın’ı, Arif Sağı tanıyorlar. Varsa yoksa Essaaa ! diye dans ediyorlar evlerinde ve çocuk ekiplerinde ablaları, abileri, kardeşlerine ‘umıbzac!’ diye bağırıyor, "Ar urıs" deyip suratını ekşitenler oluyor bazen aralarında. Evet onlar Çerkesya’nın çocukları. Hepsi çok güzel, hepsi çok yiğit. Sanki farkındalar üstünde yaşadıkları toprağın binlerce yıldır kendilerine ait vatanları olduğunun. Topraklarından güç alıyorlar. Bakışları,konuşmaları,yürüyüşleri biraz farklı diasporadaki akrabalarından.

Enişte, hala, yenge gibi hitaplar yok kelime haznelerinde. El öpmeyi de bilmiyorlar, 80 yaşındaki adamla el sıkışıyorlar. Herkesin görmesini isterim onları, çok güzeller Çerkesya’nın çocukları...

Daçe Celalettin (Konya) 1994’te anavatana döndü. 2000’de Şaşe Laris ile evlendi

  Kızı Sinemis 5.5 ,oğlu Yerstem 4 yaşında.

Çepsın Nuri (İnegöl)  1995’te anavatana döndü 2000’de Tsey Resmiye (Kosova) ile evlendi

 Oğulları Elbruz 2004 ve Nalbek 2007’de doğdu.

Natho Gupse (Antalya) ailesiyle birlikte 1992 yılında 8 yaşındayken döndü. 2002’de Tsey Adam ile evlendi. Oğulları Canbi 2004, Alim ise 2011 doğumlu.

Liste böyle uzayıp gidiyor. Bence dönenlerin tarihsel işlevlerinden biri de, kendileriyle birlikte sülalelerinin bir kolunu, bir kuşağı anavatana taşımak ve yeniden varetmek olmuştur yarının umutlarını

Serkan Berzec

CERKESSİA.NET