Ajans Kafkas: Sayın Abreg. Adıge Cumhuriyeti'nin ortadan kaldırılmasıyla
ilgili gelişmeler hakkında bizi bilgilendirir misiniz? Bu süreç ne zaman
başladı?

Almir Abreg: Cumhuriyetlerin ortadan kaldırılması projesi önceden beri
konuşuluyordu ama ilk olarak geçtiğimiz yıl hayata geçirildi. Şunu
açıklamak lazım ki, Rusya Federasyonu'nda bölgelerin ve cumhuriyetlerin
birbirleriyle birleştirilmesi tartışmaları sadece Adıgey'le sınırlı
değildir. Federasyon içindeki diğer bazı cumhuriyetlerin de ortadan
kaldırılması söz konusudur. Fakat Adıgey'in Krasnodar'la birleştirilmesi
konusuna birden bire hız kazandırılmıştır.

Ajans Kafkas: Peki neden Adıgey sayın Abreg?

Almir Abreg: Adıgey Cumhuriyeti, Rusya Federasyonu içerisinde, en rahat en
sakin bölgeydi. Rusya'yı yeniden dizayn etmek isteyen toplum mühendisleri
çalışma alanı olarak Adıgey'i seçtiler. Bunun nedenlerinden birisi,
otokhton halk olan ve cumhuriyete adını veren Adıgelerin yüzde 24 gibi
düşük bir nüfus oranında bulunuyor olmalarıdır. Bu oran, onları
cesaretlendirmiş olmalı.

Şayet referanduma gidilir, Adıgey cumhuriyetinde yaşayan Ruslar da oy
kullanırsa, Adıgey'in cumhuriyet statüsü kaldırılır. Yani toplum
mühendisleri bu ataklarında başarılı olurlar..

Ajans Kafkas: Peki sayın Abreg, siz referanduma karşı mısınız? Ya da çözüm
nasıl olmalı?

Almir Abreg: Biz referandumun Avrupa standartlarında olmasını istiyoruz.
Yani geçmişte Norveç ve İrlanda örneklerinde görüldüğü gibi yapılmalıdır.
Bu, şu demektir; Adıgey Cumhuriyeti'nin geleceğiyle ilgili yapılacak
referandumda, sadece otokhton halk olan Adıgeler oy kullanabilmelidir.
Çünkü bu cumhuriyet Adıgeler için kuruldu.. Cumhuriyet ortadan
kaldırılacaksa, bu Adıgeler'e sorulmalıdır. Biz Rusların da oy kullanacağı
referanduma kesinlikle ve kesinlikle karşıyız ve kabul etmeyeceğiz..

Ajans Kafkas: Sayın Abreg, Adıgey yöneticileriyle, Adıgey'in bağlanacağı
söylenen Krasnodar eyaleti yöneticilerinin gizlice görüştükleri iddia
ediliyor. Bu doğru mu

Almir Abreg: Yapılan resmi açıklamalara göre, Adıgey'in Krasnodar'la
birleşmesiyle ilgili bir görüşme olmadı. Bu konuyla ilgili olarak devlet
başkanının basın müşvari böyle bir görüşmenin olmadığını ve bundan böyle
de olmayacağını söyledi, bu da gazetelerde yayınlandı. Adıgey Cumhuriyeti
Devlet Başkanı Hazret Şovmen de, Adıgey'in Krasnodar'a katılmasının söz
konusu olmadığını bizzat deklare etti.

Ajans Kafkas: Peki, Krasnodar eyalet valisinin, Adıgey'in kendilerine
katılacağını açıklamasını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Almir Abreg: Bence, bu açıklamayla, Krasnodar eyalet valisi Aleksander
Tkaçev ve Rusya Federasyonu yöneticileri bir nevi nabız yokladılar.. Daha
sonra Tkaçev ve Güney Rusya temsilciliği yetkilileri yeni bir açıklama
yaparak kendilerinin yanlış anlaşıldığını ifade ettiler.

Ama, Rusya'yı reforme eden merkezin, yani Kremlin'in bu konudaki tavrını
yakın zamanda, göreceğimizi düşünüyorum.

Ajans Kafkas: Sayın Abreg, Adıgey'deki tepkiler nasıl? Bölgeler buna nasıl
bakıyor? Bu konudaki tepkileri, diasporaya yansıtır mısınız?


Almir Abreg: Adıgey'in yerleşim bölgelerinde seri mitingler yapıldı. Ve
halk Adıgey'in Krasnodar eyaletine katılmasına karşı olduğunu kesin bir
dille açıkladı. Yeni bir takım eylemler gündemde tabii ki. Kısaca ,Adige
halkı cumhuriyetini sonuna kadar korumaya kararlı..

Ajans Kafkas: Sayın Abreg, bu tepkileri organize eden Adıgey Cumhuriyeti
Sivil Toplum Hareketi, hangi sivil toplum kuruluşlarından oluşuyor ve
amacı nedir?

Almir Abreg: Adıgey Cumhuriyeti Sivil Toplum Hareketi'nin içinde, Adige
Hase, Çerkes Kongresi, Adıgey Kazaklar Birliği, Yahudi Sivil Toplum
Kuruluşu, Tatar Sivil Toplum Kuruluşu ve ülkede bulunan siyasi partilerin
temsilcileri bulunmaktadır. Bu forumun amacı, referanduma karşı Adıgey'in
anayasal statüsünü korumaktır. Yapılacak referandum, Rusya Federasyonu
Anayasasına aykırıdır. Ayrıca, merkezle yani Kremlin'le bölgeler arasında
yapılan anlaşmaya da aykırıdır. Çünkü, söz konusu sözleşmede, bu
anlaşmanın tek taraflı olarak feshedilemeyeceği vurgulanmaktadır.

Ajans Kafkas: Sayın Abreg. Siz, bir tarihçi olarak biliyorsunuz ki, Adıgey
halkının büyük bir çoğunluğu diasporada yaşamaktadır. Realite şudur ki,
Rusya ve Kafkasya'daki malum şartların da etkisiyle kitlesel bir dönüş
mümkün değildir.

Bu bağlamda diasporadaki Adıgelerin, Adıgey'in sorunlarıyla
ilgilenmelerini ve eylemde bulunmalarını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Bunu şunun için soruyoruz. Adıgey'e dönüş yapan, hatta bugün devlet
güdümlü bazı sözde sivil toplum örgütlerinde görev almış bazı
hemşehrilerimiz, biz diasporada yaşayanların Adıgey için görüş
belirtmesine karşı çıkıyorlar. Adıgey için sadece Adıgey'de yaşayanların
konuşabileceğini söylüyorlar. Siz bu konuda ne diyorsunuz?


Almir Abreg: Şimdi beni öfkelendirdiniz işte. Halen DÇB Yönetim Kurulu
Üyesi olan o şahsı iyi tanıyorum. Hemen belirteyim ki o büyük bir
provokatördür. Ve O bu işlerden hiç bir şey anlamıyor, olayları hiç
okuyamıyor. Biz Kafkasya'da, siz Türkiye'de yaşayan Adıgeler olarak bir
bütünüz, bir kere herkes bunu kafasına yazmalı. Vatanımız için hep
birlikte konuşmamız gereken bir zamanda niçin bir kısmımız susacakmış?
Böyle saçma şey mi olur? Yahudiler, Ermeniler ve diğer halkların
diasporaları anavatanlarına katkıda bulunuyor da, Adıge diasporası niçin
bulunmasın?

O bahsettiğiniz şahsın yönetiminde bulunduğu DÇB (Dünya Çerkes Birliği)
politikayla uğraşmaktan çoktan vazgeçti. Repatriant, yani "dönüşçülük"
diye bir meseleleri yok artık onların. Bu işlerle uğraşmayı çoktan
bıraktılar. Ya ne iş yapıyorlar? Ben size söyleyeyim: O bahsettiğiniz
şahıs, Uluslararası bir Kafkasya Konferansı'nda, "Kafkas savaşlarında,
Çerkeslere jenosid uygulandıysa, aynı jenosid Rus askerlerine de
uygulanmıştır' diyecek kadar gafil ve zavallı biridir. Halbuki, Rus-
Kafkas savaşlarında, Rus generallerinin emriyle Çerkeslerin kadın, çocuk
ve yaşlıları, yani doğrudan sivil halk bilinçli olarak yok edildi. Buna
karşın Adıgeler'in bir ordusu bile yoktu. Düzensiz gruplar halinde
işgalcilere karşı vatanlarını savunmaya çalıştılar. O bunları bilmiyor mu
O bahsettiğiniz şahıs takındığı tavırlar, yaydığı fikirlerle Adıge
halkının düşmanıdır ve bir provokatördür. O ve onun ağzıyla konuşanlar
hiçbir şekilde, hiçbir ortamda ciddiye alınmamalıdır. Ben Onları Adıge
halkının dostları olarak görmüyorum.

Kaldı ki, Rus gazeteleri ve internet siteleri, 'Adıgey'i Krasnodar'la
birleştirme çalışmalarının, diaspora Adıgeleri'nin ayağa kalkmasına yol
açtığını, kararın Kafkasya dışında da protesto edildiğini, Rusya'nın durup
dururken gereksiz yere imaj kaybına uğradığını" yazıyorlar, bu kötü bir
şey mi Diaspora Adıgeleri bizim sahipsiz olmadığımızı, yalnız
olmadığımızı gösteriyorlar işte. Birileri de bu tepkileri takip ediyor ve
mutlaka dikkate alıyor, daha ne?

Şunu da söyleyeyim, girmek istediği halde O şahsı Adıgey'i savunma
komitesinin içine ben aldırmadım. "O girerse ben yokum" dedim. Çünkü iyi
biliyorum ki komiteyi amacından saptırmaktan başka bir işle uğraşmazdı. Bu
yüzden sizlerde O ve O'nun ağzıyla konuşanları dikkate almayın.

Bizim, diasporadan beklentimiz şudur; Adıgeler, bulundukları ülkelerdeki
Rus büyükelçiliklerine tepkilerini göstersinler. Sadece büyükelçiliklere
değil, Rusya'daki ilgili yöneticilere de tepkilerini meşru yollardan
mutlaka iletsinler.

Diaspora bizim parçamızdır. Parçalanmış da olsak biz bir halkız. Adıgey'i
yaşatmak için elimizden geleni yapalım. Adıgey yok olursa bu sadece
Adıgey'in sonu olmaz; diğer Kafkasya cumhuriyetlerinin, yani Kabardey
Balkar'ın, Karaçay Çerkes'in, Kuzey Osetya'nın, Dağıstan'ın, İnguşetya'nın
da sonu olur. Onun için bütün Kafkasya'yı burada savunduğumuzu gözden
kaçırmayıp, bu operasyonu burada durdurmamız lazım.

Ajans Kafkas: Sayın Almir, açıklamalarınız için çok teşekkür ediyoruz. Son
bir mesajınız var okuyucularımıza iletelim?

Almir Abreg: Teşekkür ediyorum. Dediğim gibi, diasporanın bu konuya çok
ehemmiyet vermesini ve yasal yollardan yapabileceği her şeyi yapmasını
istiyoruz. Bu vesileyle bütün kardeşlerimize sevgi ve saygılarımı
iletiyorum.

Etiketler:
referandum yapılsa dahi sadece adigeler oy kullanmalı; çünkü bu ülke