YAZ AYLARINDA SAĞLIKLI BESLENME VE SIK RASTLANAN BESİN ZEHİRLENMELERİ
Yaz aylarında dengeli ve yeterli beslenmeye dikkat ediyor muyuz? Yazın aşırı sıcaklarda dengeli ve yeterli beslenme oldukça önemlidir.Yaz aylarının gelmesiyle birlikte temel besin ihtiyacındaki değişmelerden ziyade vücudun sıvı ihtiyacında bir artış ve daha az yağlı yemeklere doğru bir yöneliş başlamaktadır.
Yine yaz aylarında çok aşırı miktarda yemek tüketerek vücudu hem yiyeceklerin termik etkisiyle oluşan sıcağa hem de havanın sıcağına maruz bırakmamak için az az ve sık sık besin tüketmek önemlidir.
11-08-2006 - 5 kez okundu
Sabah kahvaltısı alışkanlığının mutlaka olması, öğle ve akşam yemeklerinin düzenli yenilmesi ve buna ilave olarak yoğurt ve meyve gibi hafif besinlerden oluşan ara öğünler tüketilmesi vücudu yormadan sindirimin gerçekleşmesine yardımcı olur.
Sıcak yaz aylarında besinler seçilirken hafif ve sulu gıdalar tercih edilmelidir. Kızartma ve aşırı yağlı besinler yerine taze sebze ve meyvelere ağırlık verilmelidir. Yaz aylarında vücut direncini artırmak ve vücudun yeterli miktarda vitamin ve mineral alımını sağlamak için, her gün birkaç porsiyon meyve ve sebze tüketilmeli, mercimek, nohut gibi besinlere sofrada yer verilmelidir. Fırında pişirme, ızgara ve haşlama yöntemleriyle hazırlanan besinler tercih edilmelidir.
En önemli vücut ihtiyaçlarından biride sıvı alımıdır tabi.Sıcaklarda aşırı terleme sonucu vücut fazla su kaybeder ve bunuda takviye etmenin en uygun yoluda su tüketimidir.Bu oranda günlük su tüketim miktarı 2-2.5litre olmalıdır.
Asitli ve gazlı içecekler yerine süt, ayran, taze sıkılmış meyve suları, bitki ve meyve çayları tercih edilmelidir.
Kahvaltı özellikle yaz aylarında günün en önemli öğünü olması sebebi ile, kahvaltıda şekerli ürünler yerine şekersiz marmelatlarla, az yağlı peynirlerin, kafein içeren içecekler yerine süt, meyve suyu, ıhlamur ve kuşburnu gibi bitki çaylar tercih edilmelidir.
Balık, et, yumurta, fındık, fıstık ve ceviz tüketiminin, sıcaklarda bunalan vücudun direnç düzeyini yükselteceği gibi, şeker, şekerleme gibi basit şekerlerin yerine, kuru üzüm, erik yada A ve C vitaminlerinin zengin olduğu taze meyve ve sebze gibi besinler tercih edilmelidir.
Ve şu şekilde maddelemekte fayda görüyorum.
Bol miktarda sebze ve meyve tüketin.
Yazın fazlaca yapılan kızartmalardan uzak durun.
Az yağlı yapılmış zeytin yağlı sebzeleri tercih edin.
Et tercihlerinizi de ızgara veya fırında pişirme yöntemleriye az yağlı olarak tercih edin.
Dondurmayı dikkatli tüketin.
Beyaz ekmek yerine kepekli ekmek tercih edin.
Tuz tüketiminize dikkat edin.
İşlenmiş gıdalar yerine, yazın bolca bulunan taze sebze ve meyveleri tercih edin.
Alkollü ve asitli içeceklerden yaz aylarında sakınmak gerekir. Bunun yerine soda, ayran, su tüketin.
Yaz aylarında ağır yemekli öğünlerden kaçınmalıdır. Ağır olmayan yoğurt ve sıvı gıdaların tercih edilmesi sıcakla beraber gelen rehaveti önler.
Gece geç saatlerde yemek yemeyin. Akşamları metabolizma normalden daha yavaş çalıştığı için besinler zor yakılır.
Günlerin uzaması avantajını kullanarak fiziksel aktivitenizi arttırın.
Birde özellikle üzerinde durmak istediğim konu besin zehirlenmeleri konusu.
Yaz aylarında havanın ısınmasıyla birlikte gıda maddelerinin bozulmadan saklanması da zorlaşıyor.
Besinlerle buluşan en önemli hastalıklar: Tifo, Dizanteri, Kolera, Brucella ile bazı Salmonella ve E.Coli türleriyle oluşan Gastro Enterit'lerdir.
Besinler üreticiden tüketiciye ulaştırılırken soğuk zinciri kırılırsa mikroplar hızla üremeye başlıyor. Mikropların sayısı arttıkça hastalık yapma riski de artıyor. Ayrıca yazın insanların denize ve havuza girmesi ağız yoluyla bu pis suları yutmalarına ve gastro enteritlerin artmasına neden oluyor. Çok önemli bir başak neden de sineklerin yaz aylarında ortaya çıkması. Bilindiği gibi sinekler çöp ve pislikle yiyecekler arasında mikrop taşıyan bir köprü oluşturuyor.
Besinlerin üreticiden tüketiciye kadar ulaşmasındaki her safhayı denetleyerek.
Kabuğu soyulabilen gıdaların kabuklarını soyarak soyulmayanlarda ise iyice ıkayarak yemek.Çiğ veya az pişmiş et yememek çiğ süt içmemek
Fıstık, ceviz gibi yağlı tohumlarda; mısır, pirinç gibi besinlerde üreyebilen küf toksinleri, pastörize edilmemiş sütte bulunan Brucella ve en tehlikelilerden biri olan Salmonella Türkiye'de de insan sağlığını tehdit eden patojenler arasında.Elde hazırlandığı için hijyen konusunda özel önem gerektiren ve iç sıcaklıkları zararlı mikropların ölmesini sağlayacak kadar yükselmeyen ızgara köftelerden; havasız ortamda mikropların toksin üretme riski olması nedeniyle bütün olarak çevrilmiş tavuktan; pastörize edilmemiş sütten yapıldığında Malta hummasına (Brusellozis) neden olabilecek peynirden, vakumlu paketi açılıp kısa sürede tüketilmeyen sosis ve salamdan uzak durmalıyız. Sütlaç, kazandibi, muhallebi, dondurma gibi sütlü tatlılar da hazırlandıktan sonra soğutucuda tutulmazsa tehlikeli olabilecek gıdalar. Çiğ yumurtadan yapılan mayonez; marul, salata, maydanoz gibi sebzeler de iyi yıkanmadığında riskli olabiliyor. Türkiye'de her yerde en güvenilir yiyecek ise yoğurttur; ızgara ete kıyasla pişmiş tencere et yemekleri; sebze, sarma ve dolma gibi zeytinyağlı yemekler güvenilirdir.
İşte besinlerimizi alırken ve tüketirken bunlara özen gösterelim diyorum.Herkese güzel ve sağlıklı günler diliyorum.Görüşmek üzere....
Fatmagül SÖNMEZ
GIDA TEKNİKERİ
Etiketler:
yaz aylarında sağlıklı beslenme ve sık rastlanan besin zehirlenmeleri